Δασκαλογιάννης ή Iωάννης Βλάχος (1722 ή 1730- 1771)

• 
• 

Από την Ανώπολη Σφακίων. Οαρχηγός της επανάστα­σης του 1770, μια εμβλη­ματική μορφή για όλους τους απελευθερωτικούς αγώνεςτης Κρήτης. Στην εποχή του τοναποκαλούσαν «ο δάσκαλος ο Γιάν­νης» (με το όνομα αυτό αναγρά­φεται και σε τουρκικό έγγραφο του1750) λόγω του ότι ήταν μ  ορφω­μένος και μιλούσε ιταλικά και ρώσι­κα. Έτσι έμεινε στην ιστορία ωςΔασκαλογιάννης. Ήταν ιδιοκτήτηςτεσσάρων τρικάταρτων καραβιώνκαι ταξίδευε με αυτά στα λιμάνιατης Μεσογείου και της Μαύρηςθάλασσας. Είχε, μαζί με τ' αδέρ­φια του, ναυτικά «πρακτορεία» στακυριότερα λιμάνια και σε πολλάελεύθερα ελληνικά νησιά, όπωςστα Κύθηρα Η επαφή του με άλλες περιοχέςτον οδήγησε σε σκέψεις για τηναπελευθέρωση των Κρητικών. Πήρεμέρος στις συσκέψεις των Ελλή­νων του εξωτερικού που γινότανστην Τριέστη υπό την υποκίνησητου Αλεξίου Ορλόφ προκειμένουνα οργανωθεί επαναστατικό κίνη­μα στην σκλαβωμένη Ελλάδα. Απο­δέχτηκε αμέσως την πρόταση για επανάσταση δίνοντας βάση στιςυποσχέσεις περί ρωσικής βοήθει­ας και συμπαράστασης.Επιστρέφοντας στα Σφακιά μιλάστους συνεπαρχιώτες του και τουςπείθει για την ανάγκη να γίνει ηεπανάσταση, κάνοντας τους ναπιστέψουν, όπως κι ο ίδιος πίστευε,ότι ήρθε η ώρα να ελευθερωθείτο γένος των Ελλήνων από τουςΑγαρηνούς με τη βοήθεια του ξαν­θού γένους, των Ρώσων, όπως έλε­γε ο χρησμός της «Οπτασίας» τουΑγαθαγγέλου, ενός βιβλίου πουκυκλοφορούσε ευρύτατα τον 18οαιώνα. Ο Δασκαλογιάννης αφού ξεπέρα­σε τους ενδοιασμούς των καπετα­ναίων, και αφού τους βεβαίωσεότι ο Μόσκοβος μάχεται κιόλας σταελληνικά νερά, έφυγε το 1669 γιατην Αδριατική και γύρισε τα Χρι­στούγεννα του ίδιου χρόνου φορ­τωμένος όπλα και ελπίδες.Ο Αλέξιος Ορλώφ, που βρισκόταντότε στη Πάρο με το ρώσικο στό­λο, αλληλογραφούσε με τον Δασκαλογιάννη και του υποσχόταν καιπάλι βοήθεια, με την έναρξη τουαγώνα. Η βοήθεια όμως ποτέ δενήλθε, και ο Δασκαλογιάννης έμει­νε μόνος με τους Σφακιανούς. Ηαποτυχία της επανάστασης, τηςπρώτης μετά από ένα αιώνα τουρ­κοκρατίας, ήταν δεδομένη. Οι Τούρ­κοι, μπαίνοντας στην επαρχία τονΙούνιο του 1770, κατέσφαξαν τουςκατοίκους και κατέστρεψαν τα χωριά.Ο Δασκαλογιάννης αναγκάστηκενα παραδοθεί στον πασά του Ηρα­κλείου, που κρατούσε τις κόρεςτου αιχμάλωτες, προκειμένου νασταματήσουν οι σφαγές. Προηγου­μένως ο Τούρκος αξιωματούχος του είχε διαμηνύσει ότι θα τον δεχό­ταν ως φίλο, αλλά δεν θα του επέ­τρεπε να γυρίσει για ένα διάστη­μα στα Σφακιά, ώστε να διασφα­λίσει ότι δεν θα συνεχιζόταν η επα­νάσταση. Αντί να τον δεχτεί ως «φίλο», τονοδήγησε στον πιο φρικτό θάνατο.Στις 17 Ιουνίου 1770 στην πλατείαΕλευθερίας και κάτω από ένα πλά­τανο, οι Τούρκοι τον έγδαραν ζωντα­νό, δίνοντας ένα μήνυμα στουςσκλαβωμένους Κρητικούς να μηνξαναεπιχειρήσουν εξέγερση...

• < Προηγούμενο
• Επόμενο >